Asgari fiyata orta artırım yapılacağı Ocak 2023 artırımlarının akabinde konuşulmaya başlanmış ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından net bir halde Temmuz ayı lisana getirilerek resmiyet kazanmıştı. İktisat idaresinin belirlenmesinin akabinde Taban Fiyat Tespit Komitesi yeni taban fiyat artırımı için toplanacak.
Bir müddettir Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı ile yeni minimum fiyatı belirlemek için Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın yetkilileri tespit çalışmaları yürütüyordu. Yeni Kabine’nin belirli olmasından sonra minimum fiyata orta artırım için düğmeye basılacak.
Sabah’ta yer alan habere nazaran, Yeni Kabine’nin aşikâr olması sonrası Taban Fiyat Tespit Komitesi, hükümetin davetiyle toplanacak. Komite 5’er kişilik takımlar şeklide toplamda 15 kişi olacak biçimde personel, patron ve hükümetten oluşuyor. Karar oy çokluğu ile alınabiliyor. Toplamda 3 yahut 4 toplantı sonrası yeni sayı muhakkak olacak. Haziran ayı içerisinde her tarafın bir sefer mesken sahipliği yapacağı ve her hafta bir toplantı ile bir sayıda uzlaşılması bekleniyor. Minimum fiyat artırımında artan ulusal gelirin tüm tabana yayılması için düzenlemelerin de yapılacağı tabir ediliyor.
Temmuz ayında taban fiyata artırım yapılamasının yanında çalışanların maaşlarına vergi ayarı yapılarak alım gücünün artırılması hedeflenecek. Yeni düzenleme ile bir arada fiyatlar üzerindeki vergiler tekrar belirlenerek çalışanların gelirlerini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecek. Burada personel tarafını temsilen TÜRK-İŞ ve patron tarafını temsilen TİSK’in görüşleri alınarak taslak çalışmalar yapılıyor. Bu düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanlığı yürütüyor.
Hem Merkez Bankası’nın beklenti anketi hem de ekonomistlerin beklentisine nazaran yeni taban fiyat için değerli bir belirteç olan 6 aylık enflasyon sayılarının yüzde 20-23 ortasında olması bekleniyor. 5 Haziran tarihinde TÜİK’in Mayıs ayı enflasyon sayılarını açıklamasıyla 5 aylık enflasyon oranı netleşecek. Bu sayı da Taban Fiyat Tespit Komitesi’nin masasında olacak.
Asgari Fiyat Tespit Kurulu haziran ayında toplanacak ve uzlaşma müzakerelerini yürütecek. Bakanlık şimdiden optimum minimum fiyatın tespit edilmesi için TÜİK’in datalarına takviye olacak anket ve gibisi saha çalışmalarını gerçekleştirmeye başladı.
Asgari fiyat tespit edilirken, personel tarafını temsilen TÜRK-İş talep ettiği sayısı, TİSK verebileceği sayısı belirtecek. Taraflar ellerindeki dataları masaya yatıracak. Burada Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in dile getirdiği ‘500 dolar’lık bir alım gücü kritik alt hudut olarak dikkat çekiyor. Yeni minimum fiyatın bir refah hissesi ile yüzde 30-35 ortasında artmasına neredeyse kesin gözü ile bakılıyor.
Refah hissesi ile dikkate aldığımızda taban fiyat artırımı için birinci seçenek olarak yüzde yüzde 30 artırım formülü ortaya çıkıyor. Minimum fiyata Temmuz ayında yüzde 30 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.058 TL brüt fiyat ise 13.010 TL olacak. Taban fiyata geçen yıl temmuz artırımı da yaklaşık yüzde 30 civarında olmuştu. Taban fiyata Temmuz ayında yüzde 35 artırım yapılması durumunda ise net fiyat 11.475 TL brüt fiyat ise 13.500 TL olacak. Bu durumda Temmuz ayında emekli ve memur maaşlarına Ocak 2023 periyodunda verilen refah hissesine benzeri bir uygulama kelam konusu olacak.