ANKARA (İGFA)- TUG astronomları 25 yıldır bilinmeyenleri keşfediyor.
TÜBİTAK’ın takviyeleriyle ortaya çıkarılan birinci ulusal araştırma kurumlarından biri olan TUG, bir devlet gözlemevi olarak hizmet veriyor. TUG, 25 yıldır yaptığı çalışmalar ve edindiği tecrübelerle sayısız muvaffakiyete imza atarak Türkiye’de ve dünyada hak ettiği yeri aldı.
TUG’un birinci teleskopu olan 40 santimetre çaplı T40 teleskopunda birinci ışık Ocak 1997’de alındı ve gözlemevinde bilimsel müşahedeler başladı. Çabucak akabinde TUG’un birinci gözleme dayalı makalesi de yayımlandı. Yılda ortalama 220 gece müşahede yapılabilecek derecede düzgün atmosferik şartlara sahip olan TUG Bakırlıtepe Yerleşkesi’nde bugün prestijiyle, araştırmacıların hizmetinde olan faal dört teleskop yer alıyor.
DÖRT ETKİN TELESKOP İLE GÖZLEM
1,5 metre ile en büyük ayna çaplı optik teleskop olan RTT150 teleskobu ile 2000 yılı Ağustos ayı içinde birinci yıldız müşahedeleri yapıldı. Bu sonuçlar 2001 yılında ortak makale ile bilim dünyasına duyuruldu.
Şimdiye kadar uzak gökadalar, ötegezegenler, karanlık husus, karanlık güç, gama ışını patlamaları ve Dünya’ya yakın geçen asteroitlerin takibi üzere yeni bahislerde pek çok tayfsal ve fotometrik (ışıkölçüm ) gözlemsel araştırma projesi üretildi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan habere nazaran, TUG’da bugüne kadar 500 proje yürütüldü. 1998 ile 2022 yılları ortasında ise 450 makale yayımlandı. Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi’ndeki TUG İdare Binası bahçesinde 2009’da Bilim ve Toplum Merkezi’nde (BİTOM) 35 santimetre ayna çaplı tam otomatik teleskop kuruldu. Bu teleskop gökyüzü meraklılarına ve öğrencilere fiyatsız olarak hizmet veriyor. Üzerinde bulunan Güneş teleskopu ile Güneş lekeleri ve öbür aktifliklerin izlendiği teleskoptan bunların dışında, uyduların takibinde de yararlanılıyor.
24 YILLIK GELENEK: GÖKYÜZÜ MÜŞAHEDE ETKİNLİKLERİ
TUG’un imzası niteliğinde olan Gökyüzü Müşahede Aktiflikleri 1998 yılında başladı. Başlangıçta, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Mecmuası; daha sonra Bilim ve Toplum Dairesi Başkanlığı tarafından ve TUG iştiraki ile birinci olarak Antalya Saklıkent’te düzenlenen bu aktiflik, 24 yıldır gerçekleşiyor. Evvelce yalnızca Antalya Saklıkent’te yapılan bu aktifliği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2019 yılında, Anadolu’nun farklı kentlerine yayma kararı aldı. 2022 yılında Gökyüzü Müşahede Aktiflikleri, Sanayi ve Teknoloji, Gençlik ve Spor, Kültür ve Turizm Bakanlıklarının himayesinde, lokal idarelerin, çeşitli kurum ve kuruluşların katkıları ile 4 farklı kentte gökyüzü tutkunlarını bir ortaya getirdi. Evvelce hudutlu sayıda iştirakçiyle gerçekleşen etkinlikler halka da açıldı ve on binlerce kişinin bu etkinliklere katılması sağlandı. TÜBİTAK’ın her yaştan gökyüzü meraklısını buluşturduğu Gökyüzü Müşahede Aktiflikleri 2022 yılında Diyarbakır, Van, Erzurum ve Antalya’da gerçekleşti. Gökyüzü müşahede etkinliklerinde Ulusal Uzay Programı vizyonuyla gençlerin uzaya ilgisinin arttırılması ve toplumda farkındalık oluşturmak amaçlanıyor.