MUĞLA – Muğla’da 29 Temmuz-12 Ağustos 2021 tarihleri ortasında Orman Bölge Müdürlüğü’nün sayılarına nazaran 45’i orman, 30’u ziraat olmak üzere 75 yangın meydana geldi. Yaklaşık 60 bin hektarlık alanda tesirli olan bu yangınlarda 52 bin 20 hektar alan küle döndü.
31 Temmuz 2021’de Milas’taki Beyciler Köyü’nde başlayan yangın ise Fesleğen, Çökertme, Bozalan ve Türkevleri köyleri başta olmak üzere birçok bölgeyi etkiledi. Alevlere geç müdahale edilmesi sonucu binlerce hektarlık alan küle döndü. Yangından en çok etkilenen köylerden biri de Türkevleriydi. Köyde İlçe Tarım Müdürlüğü’nün sayılarına nazaran, 500 ila 600 hektar zeytinlik alan küle döndü. Yangının üzerinden geçen bir yılda durum daha da berbata gitti.
YANGIN GÜNLERİ VE İHMALKARLIK UNUTULMUYOR
2014 yılında yaşadığı yangından 7 yıl sonra yeniden alevlerle karşılaşan Türkevleri’nde birçok insan hala yangının travmasını atlatamadı. Yangından sonra neler olduğunu ve bir yılın nasıl geçtiğini sorduğumuz yöre halkı, birinci olarak yangınla savaşılan günlerde yaşanan ihmalkârlığı anlatarak kelamlarına başlıyor.
Müdahalenin gecikmesi ve alanda yaşanan, “Emir gelmeden su sıkamam” tartışmaları sonucu durumun daha da berbata gittiğini söz eden köylüler, birçok yerin bu nedenle kül olduğunu belirtiyor. Türkevleri köylüsünün tek travması yangın da değil. Yanan ağaçların kesilmesi ile birlikte sel tehlikesiyle karşı karşıya kalan köylüler bunu yetkililere tekraren lisana getirdiklerini belirtiyor.
Türkevleri aralık ayında artan yağışlarla birlikte sel ve taşkınla baş başa kaldı. Yaşanan selin akabinde köyün deresi ıslah edildi.
‘EKONOMİK KRİZ İLE BİRLİKTE DURUM DAHA DA BERBATA GİTTİ’
Yangından sonra birçok yetkili ve siyasi bölgeye gelmişti. “Ne gereksiniminiz varsa karşılayacağız” telaffuzlarının havada kaldığını belirten köylüler, sırf gövde gösterisi yapıldığını düşünüyor. Ortadan geçen bir yılda kimsenin konutları, tarlaları ve zeytinlikleri yanan insanları hatırlamadığını söyleyen köylüler, devlet tarafından verilen hibe yardımlarını ise yetersiz buluyor. Köylüler, bilhassa zeytinliklerini kaybetmeleri ve üzerine gelen ekonomik kriz ile birlikte durumlarının daha da zorlaştığını lisana getiriyor. Zeytinlerini tekrar yetiştirmeye gücü yetmediğini söyleyen birçok köylü ise tahlili yerini satmakta arıyor.
‘CEHENNEM GİBİYDİ’
Geçen bir yılda yaşananları ve köylünün durumunu konuştuğumuz Türkevleri Muhtarı Ercan Yılmaz da yangın günlerini hatırlatarak kelamlarına başlıyor. Yılmaz, “İkinci gün alevler çok çabuk ilerledi. Hem dağdan hem denizden rüzgar esiyordu. Dört tane mesken hasar gördü. İkisinin tam üstleri yandı. İkisinin de girişleri yandı. O akşam İçişleri Bakanı geldi. Jandarmaya talimat verdi. İş makinaları geldi. Lakin ona gerek kalmadı. Helikopterle sabah söndürüldü. Fakat öğlenden sonra tekrar kuvvetli rüzgarla alevlendi. Arıyoruz, gelen yok giden yok. Uçak, helikopter talep edildi lakin çabucak gelmedi. Sonra yangın aldı başını gitti. İstanbul’dan itfaiye araçları geldi. Meskenlere üç beş metre kala alevler söndürüldü. Daha sonra yangın santrale yanlışsız gitti. Cehennem gibiydi” diye anlatıyor.
Türkevleri Muhtarı Ercan Yılmaz ‘YANAN YERLERİN TESPİTİ ÜSTÜNKÖRÜ YAPILDI’
Yangının çabucak ikinci gününde İlçe Tarım Müdürlüğü’nden bir eleman görevlendirildiğini ve yanan yerlerinin tespitinin yapılmaya çalışıldığını söyleyen muhtar Yılmaz, çarçabuk yapılan tespitler sonucu insanların mağdur olduğunu lisana getiriyor. Yılmaz, “Yangının ikinci günü ilçe tarım bir eleman görevlendirmiş. Yanan yerlerin belirlenmesi için çalışma yapmak istediklerini söylediler. Çok tez yapıldı. Lakin çabucak yara saralım derken işi çok ivedi bir halde yaptılar. Daha planlı programlı yapılsaydı verimli olurdu. Yeterli niyetli olabilirler lakin yangın bölgelerine çalışma yaparak gelmeleri gerekirdi. Mağdur olanlar oldu, ismi çıkmayanlar oldu. Örneğin, ölen babası yahut dedesinin toprağı olanlar takviyeden yararlanamadılar. Yanan bu kadar araziyi bir günde belirleyemezsiniz. Üstün körü yapıldı” diyor.
‘DESTEK YETERSİZ, TOPRAKLARINI SATIŞA ÇIKARANLAR VAR’
Yangında birçok köylünün zeytinliklerini kaybettiğini yineleyen Yılmaz, devletin hibe dayanağı verdiğini lakin verilen takviyenin yetersiz olduğunu da söz ediyor. Yılmaz, şöyle devam ediyor, “Zeytinlikleri ziyan görenlere belli bir nakit dayanağı oldu. Hibe verildi. Bir dönüm yerin yüzde 20’si yanmış üzere hibe takviyesi verdiler. Hangi kriterlere nazaran bu fiyatların çıkarıldığına dair hiçbir bilgimiz yok. Neye nazaran ödeme yapıldığını da bilmiyoruz. Ulaşımı kolay olan yerlerde tekrar çalışma yapılıyor. Zeytinler aşılanıyor. Bakım yapma, sulama imkanı olan şahıslar tekrar canlandırmaya çalışıyor. Lakin ulaşımı güç olan yerler var. Kilometrelerce yürüyorsun. Ulaşım ve sulama durumu olmayan insanların yapacak bir şeyi yok. Yerlerini satılığa çıkaranlar var.”
‘ARADAN VAKİT GEÇTİKTEN SONRA KİMSE GELMEDİ…’
Tarım Vilayet Müdürlüğü ve İlçe Tarım Müdürlüğü’nün dayanak olmaya çalıştığını, yem ve fidan takviyesi verdiğini kelamlarına ekleyen Yılmaz, “Haklarını yememek gerek. Zirai makineler ve aletler verdi. Ellerinden geldiğince uğraştılar” diyor.
Yangın esnasında yol açılırken yangınla alakası olmayan birçok ağacın da “ziyan” edildiğini söyleyen Yılmaz, insanların yanan ağaçların yanı sıra yol açma sırasında kırılan, sökülen asırlık zeytin ağaçlarına da üzüldüğünü söz ediyor. Gelinen etapta ise yanan ağaçların kesitinin irili ufaklı kesim şirketlerine havale edildiğini söyleyen Yılmaz, kesim yapıldığına ve kamyonlarla odun taşındığına dikkat çekiyor. Son olarak yangın sonrası unutulduklarını lisana getiren Yılmaz, “Yetkililer yangın sonrasında geldiler ancak ortadan vakit geçtikten sonra her vakit olduğu üzere kimse gelmedi…” sözlerini kullanıyor.
YARIN: Yerini satan köylü anlatıyor: Satmayayım da ne yapayım?