Gülden Çoktan / İSTANBUL – Çocukların zorluklarla çaba edebilmesi, sorumluluk hissinin gelişmesi ve sağlıklı bir gelişim gösterebilmesi için uzmanlar, çocukların konfor alanlarından çıkartılması gerektiğini savunuyor. Kimi aileler de yaz tatili devrinde “hayatı öğrenmeleri” için çocuklarını part time yahut günübirlik işlerde çalıştırıyor. Kimi çocuklar bir kafede çalışırken kimi de annesinin yaptığı kekleri parklarda satıyor. Çocukları, konfor alanlarından çıkarmanın hudutları neler, konfor alanından çıkmak yalnızca para kazanmak manasına mı geliyor? Milliyet’e konuşan uzmanlar, birinci adımın konutta atılması gerektiğini ve ortak hayat alanlarında küçük sorumluluklar verilerek çocukların konfor alanından çıkarılabileceğini söylüyor.
Öncelik ‘maddi’ değil
Günümüz ebeveynlerinin, çocukların tek misyonunu ders çalışmak olarak yorumladığını söyleyen Uzman Psikolog ve Pedagog Ebru Şen, bu bakış açısının yanlış olduğunu belirtiyor. Şen, ailelere şu ihtar ve tekliflerde bulunuyor: “Aileler, çocuklarına sorumluluk verip vermediğini sorduğumda odalarından sorumlu olduğunu söylüyor. Ama banyo, mutfak, salon, tuvalet üzere ortam hayat alanlarını da kullanıyor. Bunlarla ilgili kesinlikle bir sorumluluk verilmesi lazım. Konfor alanından çıkmak bunlarla oluyor. Çocuğun gelişimine, yaşına, zihinsel seviyesine bağlı olarak çocuğa adım adım sorumluluk vereceğiz. Konfor alanından çıkmak maddesel yarardan ibaret değildir. Ailenin ekonomik kaideleri uygunsa bence para kazandırmaya yönlendirmemek lazım bence. Bir çocuk, kendinden yaşça küçük diğer bir çocuğa ders vererek, görme engelli bir bireye kitap okuyarak, huzurevlerini ziyaret ederek, barınakta bir hayvanın bakımını üstlenerek, çamaşırları asarak da konfor alanından çıkabilir. Birebir vakitte toplumsal fayda sağlayacak bir şeyleri de yaparsak temel dilek edilen bir genç zihinli Türkiye’ye erişmiş oluruz. Hayatı öğretmek, yalnızca maddesel yararla bir tutulmamalı. Bir çocuk hayatı öğreneceğim derken öbür bir bedel ödeyebilir. İleride hayatta değerli olan şeyin sadece para olduğunu, maddesel yarar olduğunu düşünebilir.”
Çocuk bu tecrübeyle neler öğreniyor?
Uzman Pedagog Elda Tatlı ise konfor alanından çıkmanın, çocuk için çok kıymetli bir tecrübe olduğunu kaydederek, şu bilgi paylaştı: “Çocuklar, konfor alanından çıkarak hislerini düzenlemeyi öğreniyor. Sabretmeyi, sonlarını, istediği şeye istediği anda ulaşamayacağını görüyor. Bu tecrübeler çocuk için çok kıymetli. Aileler, çocuklarının her isteğini şartsız karşılayabiliyor. Çocuğa, her şeyi şartsız sunduğumuzda, çocuk zorluklarla karşılaşmak istemiyor. Konfor alanında kalmayı istiyor. Konfor alanından çıkarmak istiyorsak, çocuğumuzun gereksinimlerine doğal ki kayıtsız kalmayacağız lakin bununla birlikte hayatın içinde de birtakım kurallar olduğunu, hayatta bir şeylere ulaşmak için birtakım zorlukları aşmak gerektiğini deneyimleteceğiz. Her istediği olan bir çocuk, istediği şey yapılmadığında ağır öfke patlaması yaşayabiliyor. Bu durum toplumsal bağlantılarını de etkiliyor. Çocukları konfor alanından çıkarmak da ailelerin en değerli vazifeli. Çocuğumuzu konfor alanından çıkarırken ona birtakım sorumluluklar vermek, ondan bir şeyler istemek değerli. Lakin onun bir çocuk olduğunu ve çocukluğunu da yaşaması gerektiğini unutmamak gerekiyor.”
Tatlı ihtarlarına şöyle devam etti: “Yaz tatilinde çocuklarımızın çocuk olmasına müsaade vereceğiz. Ancak bununla birlikte birtakım sorumluluklar verebiliriz. Bunun için evvel konuttan başlamamız gerekiyor. Çocuğumuzun ödevi varsa iki defa hatırlatabiliriz. Ya da en fazla üç kere hatırlatabiliriz. Yapmıyorsa bu bizim çocuğumuzun sorumluluğu. Bunu okulda öğretmeniyle kendisinin konuşması lazım. Öğretmeninden gelecek geri bildirim ödev sorumluluğunun artmasını sağlayabilir. Şayet çocuğumuz kirli çamaşırlarını kirli sepetine atmıyorsa biz de yıkanmadığı için pak çamaşırı kalmadığında ona yaptığı davranışın sonucunu göstermiş olacağız. Meskende de temizlikle ilgili küçük işler verebiliriz.”