Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Ege Denizi’ndeki Santorini Adası’nın krater kısmındaki genişlemenin yanardağlarda patlamaya dönüşeceği manasına gelmediğini belirterek, “Santorini sarsıntılarının, İstanbul ya da Ege Bölgesi’nde karada bulunan faylarımız üzerine tesiri kelam konusu değil.” dedi.
Yaklaşık 3 yıl evvel hayata geçirdikleri yazılım sayesinde radar uydu bilgilerini kullanarak yeryüzünde meydana gelen olaylar ile yapılardaki değişimleri tespit edilen Kutoğlu ve grubu, bina değişimleri, buzul ve kar kütlelerindeki değişimler, yapılar ve yerlerdeki deformasyonlar ile barajlardaki su artış ve azalışlarını tespit ettikleri birçok çalışmaya imza attı.
Santorini Adası’nda 2014 yılından bu yana süregelen değişimleri inceleyen Kutoğlu ve takımı, son yıllarda yanardağın merkezinde genleşme olduğunu belirledi.
İncelemede birtakım değişimleri gözlemlediklerini aktaran Kutoğlu, “Analizlerde adanın krater kısmında şişkinlik, genişlemenin var olduğunu görüyoruz. Bu basınç artışına işaret eder lakin yanardağlarda vakit zaman basınç artışları olabilir, her vakit patlamaya dönüşeceği manasına gelmiyor. Vakit zaman bu basınç tabiatıyla sönümlenip tekrar eski haline gelebilir. Santorini Adası’na baktığımız vakit antik periyotlarda önemli patlamalara neden olmuş. Aslında adanın biçimi de vokanik oluşumdan çıktığını gösteriyor.” diye konuştu.
Kutoğlu, İtalya ve İzlanda ile Avustralya kıyılarında daha faal yanardağların olduğunu dikkati çekerek, “Santorini Adası patlar mı patlamaz mı bilemem lakin bu türlü durum gerçekleştiğinde geçtiğimiz yıllarda bu saydığım bölgelerde meydana gelen ziyanlardan daha büyük ziyana yol açacağını düşünmüyorum. Tsunami bakımdan Avrupa Tsunami Araştırma Kümesinin internette paylaşmıştığı interaktif sayfa var. Bu sayfadan baktığımız vakit 10 bin yıllık dönemi aldığımızda kıyılarımızda azamî meydana gelebilecek tsunami yüksekliği en çok İzmir Körfezi’nde gözüküyor, 5 metre civarında.” değerlendirmesinde bulundu.
Bordum ve Muğla bölgesinde de 3 metreye varan tsunamiler görülebileceğini lisana getiren Kutoğlu, şunları kaydetti:
“Ama bu dediğim üzere çok geniş vakit diliminde olabilecek bir şey. 8’in üzerinde bir sarsıntının meydana gelmesi durumunda ortaya çıkabilecek durum. Helenik yay dediğimiz Yunanistan’dan başlayıp Akdeniz’in altına kadar gelen dalma batma zonu var. Orada bu türlü bir zelzele meydana gelebilir. 8’in üzerinde sarsıntı meydana geldiğinde kıyılarımızda 3 ila 5 metre civarında tsunamiler meydana gelebilir. 3 ila 5 metrelik tsunami, düşük kodlu, eğimi düşük olan vadiler, plaj alanları üzere alanlarda tahminen 1 kilometreye kadar suyun içeri girmesi kelam konusu olabilir. Uzak Doğu’da olduğu üzere 20, 30 metrelik tsunamilerle müsabaka ihtimalimiz epeyce zayıf. Santorini zelzelelerinin, İstanbul ya da Ege Bölgesi’nde karada bulunan faylarımız üzerine tesiri kelam konusu değil.” (AA)
|
Botoks fiyatı ne kadar olmalı, Türkiye’de yasal olan markalar hangileri; Dr. Nurhayat Gül anlattı
|
