Yeni eğitim ve öğretim yılı bugün başladı. Veli-Der, İstanbul’daki genel merkezinde bugün düzenlediği toplantısında, eğitimde ve okullarda yaşanan meselelere dikkat çekti. Veli-Der Sözcüsü Seval Keleş, “Derinleşen bu yoksulluk, biz velilerin belini bükerken çocuklarımızın eğitimini olumsuz tarafta etkilemektedir. Bugün okula başlayan bir çocuğun eğitim masrafı, sadece kıyafet, kırtasiye olarak ele aldığımızda, en az 2-3 bin liradır. Ulaşım, beslenme için istenilen fiyatlarla birlikte bu sayı, 4-5 binlere ulaşmaktadır. Örneğin İstanbul’da sırf ulaşım için öğrencilerden istenen fiyat, aylık 660-bin 585 TL ortasında değişmektedir. Yeniden İstanbul Kantinciler Odası’nın açıkladığı günlük yemek fiyatı ise 36 TL’dir. En temel hak olan eğitim hakkı, çocuklarımız açısından hak değil ayrıcalık haline getirilmiştir. Bu, eğitim hakkının engellenmesidir” dedi.
‘İmam hatipleştirmeye mecbur bırakılıyorlar’
Liselere geçişte gerçekleştirilen LGS ile öğrencilerin yüzde 90’ının merkezi imtihanla öğrenci alan okullara yerleşemediğini kaydeden Keleş, “Yalnızca öğrencilerin yüzde 10’unu belirlemek için yapılan bu imtihan, eğitimdeki eşitsizlikleri derinleştirmekte ve çocuklarımızda başarısızlık hissine neden olmaktadır. Merkezi imtihanla öğrenci alan okulların kıymetli bir kısmının meslek liseleri ve imam hatip liselerinden oluşması, tıpkı vakitte çocuklarımızı, mecburî bir meslek liselileştirme ve imam hatipleştirmeye mecbur bırakmaktadır” diye konuştu.
‘Devlet eliyle çocuk personel haline getiriliyorlar’
Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) son açıklamaları ile Mesleksel Eğitim Merkezlerine (MESEM) giden öğrenci sayısının 700 bini aştığını söyleyen Keleş, “MESEM’lerdeki çocuklar, haftanın dört günü çalıştırılmakta, sadece bir gün eğitim alabilmektedir. Bu, fiilen devlet eliyle çocuklarımızın örgün eğitim dışına çıkarılması ve çocuk personel haline getirilmesidir. 2020-2021 bilgilerinde, MESEM’lerdeki yaklaşık 160 bin olan öğrenci sayısının bir yıldan daha kısa bir müddet içerisinde yarım milyondan fazla artması, yaşanan yoksulluğun en çok çocukları etkilediğinin açık kanıtıdır” sözlerini kullandı.
‘Adım atılmadı’
“Köy okullarının kapatılması ile geçilen taşımalı eğitim sisteminin taşıma kısmı, ne yazık ki gerçekleşmemektedir” diyen Keleş, “Taşıma ihaleleri gerçekleşmediği için aileler, çocuklarının ulaşımını kendi imkanları ile sağlamaktadır. Bunun yanında yemek ihaleleri de yapılmadığı için bu çocuklara yemek de verilmemektedir. Bu zorluklar karşısında çocuklarımız, eğitim sistemi dışına çıkmak tehlikesi ile karşı karşıyadır” dedi.
İmam hatiplerde artış var
MEB 2021-2022 datalarını anlatan Keleş, “Yalnızca ortaokulda 40 bini aşkın çocuk, örgün eğitim dışına çıkmıştır. İmam hatip ortaokullarında öğrenci sayısı 714 binden 710 bine, imam hatip liselerinde öğrenci sayısı 667 binden 617 bine düşmesine karşın imam hatip okullarının artışı devam ettirilmektedir” diye konuştu.
‘Öğrenciler tarikatlara itiliyor’
105 bin 772 üniversite öğrencisinin, üniversiteye kayıt hakkı kazanmasına rağmen ekonomik imkansızlık nedeniyle kayıt yaptıramamasına dikkat çeken Keleş, “Çocuklarımızın üniversiteyi kazanmalarına sevinemiyoruz. Yurt sayıları son derece yetersiz, var olanlar da niteliksiz. Yurt sayılarını artırmak yerine yurtlardaki ranza sayılarını artırarak sıkıntıya tahlil aramak, sorunu çözmeyecektir. Haliyle farklı meselelerle tekrar önümüze çıkacaktır. Paklık makûs, çalışma odaları imtihan periyodunda yetmiyor. Hal bu türlü olunca kendilerine daha âlâ ve ucuz imkan sunan tarikat ve cemaat yurtlarına adeta itiliyorlar. Örneğin Antalya’da, 100 bin üniversite öğrencisinin yaklaşık 20 bini barınma problemini çözmüş. Geriye kalan 80 bin öğrenci nerede barınacak? Sorunun karşılığı belirli aslında. Tarikat yurtlarında ve konutlarında kalan bu çocuklar, her türlü istimara açıklar. Bu yurtlarda pek çok olay yaşandı, çocuklar taciz ve tecavüze uğradı, ömürlerini kaybetti” dedi.
Keleş, dernek olarak hükümetten taleplerini ise şöyle sıraladı:
“Kamu kaynakları, çocuklarımızın sıhhat, beslenme, barınma, ulaşım üzere temel gereksinimlerine aktarılmalıdır. Eğitime kâfi bütçe ayrılmalıdır. Tüm okullarda bir an evvel yemekhaneler açılmalı, tüm çocuklar için okul yemeği programı başlatılmalıdır. Meyve ve süt muhtaçlıkları orta öğünler olarak karşılanmalıdır.
Ücretsiz, sağlıklı ve erişilebilir su imkanı bütün okullarımıza sağlanmalıdır. Ulaşım ve barınma kamusal haktır, fiyatsız karşılanmalıdır.
MEB, Sıhhat Bakanlığı ile birlikte çalışmalar yürütmeli, çocuklarımız senede iki sefer sıhhat taramasından geçirilmeli, aileler bilgilendirilmelidir.
Yoksulluk ve açlık sonunun altında yaşayan tüm ailelerin çocuklarına her ay sistemli eğitim takviyesi verilmelidir.
Liselerde tercih edilmeyen okul cinsleri akademik liselere dönüştürülmeli, akademik liselerdeki kontenjanlar artırılmalıdır.
Örgün eğitim dışına çıkan öğrencilerin okullara dönüşü sağlanmalı, örgün eğitim dışına çıkan öğrencilere eğitim dayanağı verilmelidir.
Taşımalı eğitimde yemek ve ulaşım meselesine hemen merkezi ve mahallî idareler tarafından tahlil yaratılmalıdır. Taşımalı sistemdeki çocukların ulaşım ve beslenmeleri kamu kaynaklarıyla sağlanmalıdır.”